واقعیت این است که شرکت AMD که سال‌ها در صنعت نیمه‌هادی‌ها آنچنان که باید، به حق خود نرسیده است. این شرکت کار خود را به عنوان تولیدکننده چیپ‌های مجاز برای غول‌هایی مثل Intel شروع کرد و در ابتدا در فضای سیلیکون‌ولی نام بزرگی نبود. اما درنهایت مدیران شرکت، خودشان را از زیر اقتدار غول‌های بازار رها کرده و بعد از مدتی تولید انواع پردازندههای AMD را شروع کردند تا به رقیب جدی پردازنده های اینتل تبدیل شوند.
اولین پیشرفت بزرگ AMD در سال 2003 و با معرفی اولین چیپ x86_64 اتفاق افتاد، چون در این سال توانست اینتل را در بازار شکست دهد. از 2003 به بعد، انواع سی پی یو AMD به بازار عرضه شده‌اند و رقابت تنگاتنگی را با بقیه‌ی شرکت‌ها دارند. در واقع، هم‌اکنون این کمپانی، خود به غول و رقیب بزرگان تبدیل شده است.
در این مطلب از فروشگاه اینترنتی لیپک، پردازندههای AMD را از نظر انواع، کاربرد و ویژگی‌ها بررسی می‌کنیم، پس اگر می‌خواهید با انواع سی پی یو ای‌ام‌دی آشنا بشوید، بهتر است این مطلب را تا آخر با دقت مطالعه کنید. همچنین اگر بدنبال خرید پردازنده یا ارتقای پردازنده دستگاه‌تان هستید، می‌توانید مقاله “راهنمای خرید پردازنده” را هم مطالعه کنید (در این مقاله به‌طور کامل نکاتی را که باید هنگام خرید سی پی یو در نظر داشته باشید بررسی کردیم). همچنین برای اطلاعات تخصصی و جامع، مقاله پردازنده چیست را مطالعه کنید.
انواع سی پی یو amd
وقتی به واقعیت بازار تکنولوژی نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که پردازندههای AMD سهم بزرگی از بازار را به خودشان اختصاص داده‌اند. البته باید این واقعیت را نیز بگوییم که خط تولید ای‌ام‌دی ساده‌تر از اینتل است اما باز هم به راهنمایی جامعی نیاز دارید تا بتوانید بهترین سی پی یو AMD را برای خودتون انتخاب کنید.
در ابتدا و قبل از همه، خانواده رایزن سی پی یوهای ای‌ام‌دی را توضیح می‌دهیم که با تولید آنها AMD توانست سهم خود را از بازار به‌دست بیاورد.
پردازندههای AMD خانواده‌ی رایزن (Ryzen)
معماری Zen شرکت AMD پردازندههای جدیدی را به کاربران دسکتاپ معرفی کرد. در این بخش، با سی پی یوهای رایزن آشنا می‌شوید، پس کارمان را با فهرست اسامی خانواده Ryzen انواع پردازنده‌ی AMD شروع کنیم:
-
- سری رایزن 3
-
- سری رایزن 5
-
- سری رایزن 7
-
- سری رایزن 9
-
- سری رایزن Threadripper
سی پی یوهای بالا با شماره نام‌گذاری شدند؛ یعنی هرچی شماره‌ی مدل بالاتر باشد، پردازنده هم قدرتمندتر است. مثلاً Ryzen 3 1200 قدرت کمتری از Ryzen 3 1300X یا Ryzen 5 5600X دارد. توجه کنید که قرار نیست حرف X در انتهای اسم، ما را سردرگم کند، حرف X یعنی مدل مورد نظر کمی سریع‌تر از ورژن بدون X این محصول عمل می‌کند. در نتیجه Ryzen 7 1800X عملکرد بهتری از Ryzen 7 1800 دارد. البته این ورژن‌ها فرق زیادی با هم ندارند و تفاوتشان جزئی است. در پایین انواع سی پی یو AMD از خانواده‌ی رایزن را بیشتر توضیح می‌دهیم.
سری رایزن به خصوص Threadripper مهم‌ترین بخش تولیدات ای‌ام‌دی را تشکیل می‌دهند و بیشتر پرچم‌داران AMD از این سری هستند. در واقع تمام پردازندههای موجود در لیست “بهترین پردازنده های AMD” از این سری هستند. همچنین تعداد زیادی از آنها در میان بهترین پردازنده های گیمینگ قرار می‌گیرند.
پردازنده سری رایزن 3 (Ryzen 3)
رایزن 3 یک پردازنده‌ی اقتصادی به حساب می‌آید و شرکت AMD آن را برای کاربرانی طراحی کرده که با کامپیوترشان کارهای سنگین انجام نمی‌دهند. همه این پردازنده‌ها 4 هسته‌ای هستند و عملکرد خوبی برای این طیف از کاربرها دارند. با این پردازنده می‌توانید یک Gaming rig قوی درست کنید که حتی بازی‌های بزرگ را مدیریت کند.
پردازنده سری رایزن 5 (Ryzen 5)
این سری ترکیبی از پردازندههای 4 هسته‌ای و 6 هسته‌ای است که قدرت کافی را برای انجام کارهای سنگینی مثل ویرایش ویدیو ارائه می‌دهد. در واقع، انواع پردازندههای AMD با رایزن 5 خیلی جالب توجه شدند. این سی پی یوها هم گزینه‌ی فوق‌العاده‌ای برای انجام بازی هستند و هم به صورت رقابتی قیمت‌گذاری شدند تا از پس خانواده‌ی پردازندههای محبوب Intel Core i5 بربیایند.
پردازندههای سری رایزن 7 (Ryzen 7)
سری رایزن 7 شرکت AMD سی پی یوهای 8 هسته‌ای هستند که مثل پردازندههای Core i7 Intel، قدرت بسیار زیادی را برای اغلب مردم ارائه می‌دهند. اما اگر می‌خواهید کارهای کامپیوتری خیلی پیشرفته انجام دهید، سری رایزن 7 یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌آید. در صورتی که یک GPU قدرتمند داشته باشید، پردازندههای سری Ryzen 7 می‌توانند مزایای آشکاری برای شما داشته باشند.
پردازنده سری رایزن 9 (Ryzen 9)
پردازندههای 16 هسته‌ای سری رایزن 9 یکی از آخرین گروه‌های جادوی کامپیوتری AMD هستند. این سی پی یوها را باید سطح میانی فوق‌العاده‌ای در بین Ryzen 7 و Threadripper به حساب بیاوریم که امکاناتی عالی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. هر کاربر با سری Ryzen 9 می‌تواند تا 16 هسته و 32 رشته داشته باشد. پس باید گفت که گیمرها و تولیدکنندگان محتوای تصویری با این سی پی یوها به آرزوی خودشان می‌رسند.
سری Threadripper پردازندههای AMD
خیلی کم اتفاق می‌افتد که به خرید پردازندههای از نوع Threadripper نیاز پیدا کنید. به هر حال، اگر یکی از این انواع پردازنده‌ی AMD را داشته باشید، می‌تواند برای شما خیلی مفید و فوق‌العاده باشد. سری Threadripper سی پی یوهای AMD تا 64 هسته و 128 رشته دارند و عملکرد بسیار پیشرفته‌ای را ارائه می‌دهند. این محصول برای کاربران پیشرفته‌ای ساخته شده که دوست دارند سیستم‌شان هر نوع محدودیتی را بشکند.
در این لینک می‌توانید مقایسه کامل پردازندههای Ryzen این برند را در سایت رسمی amd مشاهده کنید.
پردازندههای سری Athlon
این سری از محصولات AMD برای رقابت با Intel Pentium ساخته شدند، اما حالا AMD از برند Athlon برای پر کردن بازار کامپیوترهای شخصی استفاده می‌کند. در واقع، در بین سری‌های پردازنده‌ی AMD، سری Athlon انتخاب ایده‌آلی برای کامپیوترهای اقتصادی به شمار می‌آید. کاربران این کامپیوترها بیشتر کارهای ابتدایی نظیر جستجو در وب را انجام می‌دهند.
البته خط تولید Athlon شرکت AMD در حال حاضر تنها APUها را در دو رده‌ی Gold (طلایی) و Silver (نقره‌ای) ارائه می‌دهد اما این موارد تنها برای سیستم‌های OEM تولید می‌شوند و کاربران می‌توانند تنها ورژن خرده‌فروشی (Retail version) را استفاده کنند.
EPYC: پردازندههای Pro شرکت AMD
شرکت AMD خط EPYC را برای تولید سی پی یوهای سرور که فقط برای سیستم‌های سرور OEM در دسترس‌اند، راه‌اندازی کرد. خط تولید EPYC همه‌ی قابلیت‌های سری Treadripper را ارائه می‌دهد اما آن را برای برآوردن نیازهای سنگین بازار سرور هم ارتقاء داده است.
در واقع AMD دو خط تولید EPYC دارد: سری 7002 و سری 7003. سری EPYC 7002 بر اساس پلتفرم Zen 2 فعالیت می‌کند و سری 7003 هم خط تولید پردازنده‌ی سرور مبتنی بر Zen 3 به شمار می‌آید. انواع پردازنده‌ی AMD سری EPYC محصولاتی تا 64 هسته و 128 رشته و TDPهای تا 280W را دربرمی‌گیرد.
بیشتر بخوانید:
مقایسه پردازنده های اینتل و AMD
بهترین پردازنده های رندرینگ 2023
پردازندههای از رده خارج‌شده AMD
خط تولید بعضی از انواع سی پی یو AMD تعطیل شده است و محصول جدیدی از این خطوط تولید عرضه نمی‌شود. در این بخش تعدادی از این پردازندههای از رده خارج شده‌ی AMD را معرفی می‌کنیم.
پردازندههای سری Turion
این سری از پردازندههای AMD تنها برای وسایل الکترونیکی قابل حمل به ویژه لپ‌تاپ‌ها تولید می‌شدند. سری Turion، سی پی یوهای کم‌قدرتی بودند که AMD آنها را برای رقابت با پردازنده‌هایی مانند Intel Core و Core 2 عرضه می‌کرد. نقطه‌ی قوت پردازندههای سری Turion مصرف پایین انرژی در مقایسه با پردازندههای دسکتاپ بود.
پردازندههای سری Sempron
خط تولید سری Sempron انواع سی پی یو ای‌ام‌دی در سال 2004 راه‌اندازی شد و به عنوان خط تولید اقتصادی این شرکت شناخته می‌شد. سری Sempron سی پی یوهای ارزان و با عملکرد ضعیفی را تولید می‌کرد که تنها جوابگوی انجام کارهای مقدماتی بودند. این پردازنده‌ها بر اساس Athlon XP و Athlon 64 و 64 X2 این شرکت تولید می‌شدند.
پردازندههای سری Phenom
Phenom پردازنده‌ی دسکتاپ 64bit شرکت AMD مبتنی بر ریزمعماری K10 است که خود AMD نام پردازندههای 10h را براش انتخاب کرد، اما بعضی اوقات به اشتباه بهش K10h هم گفته می‌شود. ورژن‌های 3 هسته‌ای به سری Phenom 8000 و ورژن‌های 4 هسته‌ای به سری Phenom X4 9000 تعلق دارند. اولین محصول از انواع پردازنده‌ی AMD از این خانواده در سال 2007 عرضه شد.
پردازندههای سری E
سی پی یوهای سری E به یک iGPU نسبتاً سریع و کنترلر حافظه‌ی DDR3-1066 تک‌کاناله مجهز شده بودند. مثلاً E-300 یک پردازنده‌ی 2 هسته‌ای کم‌قدرت بود که شرکت AMD برای لپ‌تاپ‌های کوچک و نوت‌بوک‌ها طراحی کرده بود.
پردازندههای سری FX
این سری از سی پی یوهای AMD شامل 33 ریزپردازنده از 4 هسته‌ای تا 8 هسته‌ای می‌شد. خیلی از پردازنده‌ها دارای ویژگی Turbo بودند، پس می‌شد بعضی از بخش‌هاش را تا 5GHz ارتقا داد. تعداد زیادی از سی پی یوهای سری FX از معماری کش سه‌سطحی استفاده می‌کردند.
نسل‌های مختلف پردازنده‌ی AMD
شرکت AMD در 17 آگوست 2016 از ریزمعماری Zen رونمایی کرد اما در مارس سال بعد (2017) بود که اولین پردازنده‌ی مبتنی بر این معماری را عرضه کرد. پس مارس 2017 تاریخ تولید اولین نسل از پردازندههای مبتنی بر Zen به حساب می‌آید. در این سال‌ها چند نسل مختلف Ryzen تولید شده‌اند که در این بخش توضیح داده می‌شوند.
پردازندههای AMD سری 1000
رایزن سری 1000 اولین نسل انواع سی پی یو ای‌ام‌دی Ryzen مبتنی بر معماری 14nm Zen بود. این پردازنده‌ها به نام Summit Ridge شناخته می‌شدند. چند مورد از نسل اول سی پی یوهای دسکتاپ رایزن عبارتند از Ryzen 7 1800X، Ryzen 7 1700X و Ryzen 7 1700.
پردازندههای AMD سری 2000
نسل دوم انواع پردازنده‌ی AMD رایزن که بر اساس معماری 12nm Zen+ شکل گرفت، سری 2000 بود. این سی پی یوها با توجه به اعمال بهبودهای جزئی در تکنولوژی پردازشی، تنها کمی بهتر از سری 1000 عمل می‌کردند. پردازنده‌هایی مثل Ryzen 5 2500X، Ryzen 2600X و Ryzen 5 2600 نمونه‌هایی از محصولات این نسل هستند.
پردازندههای AMD سری 3000
شرکت AMD این نسل از پردازنده‌ها را که بر اساس تکنولوژی پردازشی 7nm تولید شده بودند، در 27 مه 2019 معرفی کرد. برای تولید این پردازنده‌ها از ریزمعماری Matisse استفاده شده بود و شامل بهبودهای گسترده‌ای در چیپ‌های سری رایزن 2000 می‌شد. در واقع، این بهبودها به واسطه‌ی جهش از معماری 12nm Zen+ پیشین به TSMC’s 7nm FinFET رخ داده بودند.
شرکت AMD، با تولید سری رایزن 3000، بالاخره توانست فاصله‌ی زیادی با Intel بگیرد. در این مرحله بود که مدیران این شرکت باور کردند که تغییر پردازنده‌ها به معماری Zen اثربخش بوده است. مواردی از سری 3000 عبارتند از Ryzen 5 3500 و Ryzen 5 3500X.
پردازندههای AMD سری 4000
در این نسل از انواع سی پی یو AMD، همه‌چیز مقداری پیچیده شد. چیپ‌های سری 4000 به نام APU (واحد پردازش شتاب‌یافته / تسریع‌یافته یا Accelerated Processing Unit) شناخته شدند. این پردازنده‌ها چیپ‌هایی هستند که هم CPU و GPU را روی یک die واحد (قطعه‌ی نازک مستطیلی از یک قرص نیمه‌هادی سیلیکون که در هنگام ساخت مدارهای مجتمع بریده شده یا لایه‌لایه می‌گردد) طراحی می‌شوند. به زبان ساده، در این طراحی GPU با سی پی یو ادغام می‌شود.
پردازندههای AMD سری 5000
نسل پنجم انواع پردازنده‌ی AMD مبتنی بر ریزمعماری Zen 3 بود. این سی پی یوها به کمک معماری 7nm طراحی شده بودند و عملکرد خیلی بهتری نسبت به نسل‌های قبل داشتند. نمونه‌ی سری 5000 پردازندههای ای‌ام‌دی Ryzen 5 5600X است. علاوه‌بر این، گزینه‌های با عملکرد بالایی مثل Ryzen 7 5800 و Ryzen 7 5800X و حتی Ryzen 9 5900X هم وجود دارند.
پردازندههای AMD سری 6000
سری 6000 رایزن، که در فوریه‌ی 2022 رونمایی شد، نسل جدید پردازندههای AMD برای دستگاه‌های قابل حمل است. این نسل براساس معماری Zen 3+ تولید شده است و به صورت انحصاری برای لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. سری دسکتاپ این عدد را حذف خواهد کرد و مستقیماً به 7000 خواهد رفت.
تشخیص نسل سی پی یو amd
تشخیص نسل پردازندههای AMD از روی نام آنها به سادگی انجام می‌شود. با استفاده از روش کدگذاری و شماره‌گذاری محصولات AMD می‌توان نسل پردازنده را مطابق توضیحات زیر پیدا کرد.
ابتدا با دسته‌بندی پردازندههای رایزن آشنا شوید:
- رایزن 3: برای رایانه‌های خانگی و کارهای سبک
- رایزن 5: معمولاً برای بازی‌های کامپیوتری
- رایزن 7: برای بازی و کارهای اداری و شغلی
- رایزن 9: برای کارهای سنگین و مخصوص اداری
- رایزن TR (Threadripper): برای کارهای بسیار سنگین و سرورها
پس از فهمیدن دسته‌بندی پردازنده، هر کدام از آنها چهار عدد برای تعریف نسل خود در اختیار دارند اما شما باید به عدد اول توجه کنید. به‌عنوان مثال:
- Ryzen 5 1XXX: نسل اول
- Ryzen 5 2XXX: نسل دوم
- Ryzen 5 3XXX: نسل سوم
- Ryzen 5 4XXX: نسل چهارم
این مدل کدگذاری برای تمام پردازندههای رایزن استفاده می‌شود. مثلاً Ryzen 3 2200G نسل دوم پردازنده و Ryzen TR 3990X نسل سومی است. اما سایر اعداد و حروف به‌کار رفته در نام هر پردازنده هم دارای معنی است که در تصویر زیر می‌توانید مشاهده کنید و از نحوه نام‌گذاری پردازندههای رایزن آشنا شوید.
جمع‌بندی
در این مطلب لیپک سعی کردیم مرور جامعی بر انواع سی پی یو AMD داشته باشیم. پس، از جنبه‌های مختلفی سری‌های پردازنده‌ی AMD را بررسی کردیم تا آشنایی کافی با این تولیدکننده‌ی معتبر بین‌المللی و محصولاتش را به دست بیارید. آیا شما هم تجربه‌ی خرید و استفاده از سی پی یوهای AMD را دارید؟ آیا محصولات AMD را بر Intel ترجیح می‌دهید؟ منتظریم تا تجربه و نظرات خودتان درباره‌ی کیفیت و عملکرد این پردازنده‌ها با ما و سایر مخاطبان لیپک در میان بگذارید.
1 دیدگاه