تفاوت‌ مودم و روتر: مقایسه کاربرد، عملکرد و انواع آنها

برای استفاده از وای فای و ADSL، بین مودم و روتر کدام یک را انتخاب کنیم؟ تفاوت مودم و روتر چیست؟ دستگاه روتر چه کاری برای ما انجام می‌دهد؟ اگر مطالعه این مقاله از مجله لیپک را ادامه دهیم، کلیه اطلاعات لازم در مورد مودم، روتر، سوئیچ، اکسس‌پوینت، کابل و … را در اختیار شما قرار خواهیم داد.

مودم (Modem) چیست؟

مودم که مخفف “Modulator-demodulator” است، دستگاهی است که خانه شما را از طریق یک اتصال فیزیکی به ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISP) متصل می‌کند. مودم داده‌های اینترنت را از ISP به قالبی ترجمه می‌کند که دستگاه‌های شبکه خانگی بتوانند از آن استفاده کنند.

سه نوع رایج اتصال مودم وجود دارد:

• Dial-up: مودمی که از یک خط تلفن برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند. دایال‌آپ قدیمی‌ترین نوع اتصال مودم است و تا حد زیادی با اتصالات پهن‌باند جایگزین و منسوخ شده است.
• DSL: یک مودم ِ خط دیجیتال مشترک (Digital Subscriber Line: DSL) از یک خط تلفن برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند اما با سرعت بسیار بالاتر از Dial-up.
• کابل: مودمی که از خط کابلی برای اتصال به یک ISP استفاده می‌کند، رایج‌ترین نوع اتصال مودم است.

اکثر ISPها به مشترکین خود به صورت اجاره‌ای یا فروش، دستگاه مودم ارائه می‌دهند. امروزه بسیاری از مودم‌ها دستگاه‌های چندمنظوره all-in-one هستند و در آنها روتر نیز وجود دارد؛ اگرچه همچنان می‌توانید مودم و روتر را جداگانه خریداری کنید.

یک مودم، اطلاعات دیجیتال را از رایانه به سیگنال‌های آنالوگ تبدیل می‌کند که از طریق سیم منتقل می‌شود و می‌تواند سیگنال‌های آنالوگ دریافتی را به داده‌های دیجیتالی که رایانه درک کند، تبدیل نماید. مودم‌های رایج اکثراً دو دسته پورت اصلی دارند، پورت Ethernet برای خروجی و اتصال به کامپیوتر و پورتی دیگر برای اتصال شبکه محل کار یا سکونت به مودم. اگر از DSL یا اینترنت فیبری استفاده می‌کنید انتخاب‌هایتان برای مودم محدودتر خواهد بود. برای مودم‌هایی که روتر داخلی دارند تنظیماتی وجود دارد که بتوانیم روتر داخلی را غیرفعال و از روتر جداگانه استفاده کنیم.

مقایسه و تفاوت کابل فیبر نوری، اترنت و DSL مودم

قبل از استقرار اینترنت در خانه یا محل کار، باید تعیین کنید که چه نوع اتصال اینترنتی با نیازهای شما مطابقت دارد. سه نوع کابل برای اتصالات اینترنتی مودم استفاده می‌شود که عبارتند از کابل فیبر نوری (Fiber optic)، کابل اترنت (Ethernet) و کابل DSL.

تا حدودی، کابل‌های DSL ساختاری مشابه کابل‌های اترنت دارند: هر دوی آنها از کابل‌های مسی برای انتقال داده با استفاده از تکانه (Impulse) الکتریکی ساخته شده‌اند. تفاوت این است که DSL از دوشاخه تلفن استاندارد استفاده می‌کند در حالی که کابل‌های اترنت معمولی دارای دو جفت سیم مسی پیچ‌خورده اضافی با دوشاخه بزرگتر هستند که در عکس زیر نشان داده شده است. در مورد کابل فیبر نوری، تفاوت ساختار به وضوح قابل مشاهده است. کابل نوری از سیم هسته فیبری، پوشش بیرونی و اعضای تقویت‌کننده تشکیل شده است و به داده‌ها را با استفاده از فیبر ارائه می‌دهد.

سایر تفاوت‌های این سه نوع کابل را در زیر مشاهده می‌کنید:

سرعت:

• سرعت DSL پایین است و اغلب به ارائه‌دهنده اینترنت و فناوری مورد استفاده بستگی دارد (معمولاً کمتر از 1 مگابیت در ثانیه و گاهاً تا 100 مگابیت در ثانیه).
• سرعت اترنت روی 10 مگابایت بر ثانیه محدود شده است اما توسعه اترنت گیگابایت (سرعت تا 100 مگ بر ثانیه) محبوب شده است. برای مصارف خانگی، سرعت دانلود کابل اترنت معمولا از 10 مگابیت بر ثانیه تا 500 مگابیت در ثانیه شروع می‌شود و سرعت آپلود از 5 مگابیت بر ثانیه تا 50 مگابیت بر ثانیه است.
• سرعت دانلود و آپلود کابل فیبر نوری می‌تواند از 250 مگابیت بر ثانیه تا 1000 مگابیت در ثانیه باشد و تحت تأثیر فاصله از ISP قرار نگیرد. کابل‌های فیبر نوری معمولاً دارای رشته‌های زیادی هستند و ثابت شده که یک رشته کابل فیبر نوری می‌تواند داده‌ها را تا سرعت 100 ترابیت بر ثانیه حمل کند.

امنیت:

• DSL یک خط اختصاصی به مشتریان ارائه می‌دهد، بنابراین احتمال ایجاد مشکلات امنیتی اینترنت کمتر است.
• کابل‌های اترنت با استفاده از سیگنال‌های الکتریکی در برابر تداخل الکترومغناطیسی آسیب‌پذیر هستند و به راحتی توسط هکرها در سطح سخت‌افزار رهگیری می‌شوند.
• کابل‌های فیبر نوری ایمن‌ترین کابل‌ها با امنیت بالا و خطرات پایین مرتبط با حریم خصوصی هستند.

سایر مقالات مرتبط با مودم در مجله لیپک را می‌توانید در زیر مطالعه کنید:

• راهنمای تنظیم مودم
• تغییر رمز وای فای تمام مودم‌ها
• راهنمای خرید مودم

روتر (Router) چیست؟

روتر دستگاهی است که یک شبکه محلی (LAN) ایجاد می‌کند. روتر به مودم و سپس به دستگاه‌های شما مانند کامپیوتر، لپ تاپ، گوشی هوشمند و تبلت متصل می‌شود. روتر تمام دستگاه‌های موجود در شبکه خانگی شما را به هم متصل کرده و امکان ارتباط با هم و اتصال به اینترنت را برای دستگاه‌ها فراهم می‌کند. سایر مزایای روتر عبارتند از:

• حفاظت فایروال: روتر می‌تواند با عمل به عنوان یک فایروال امنیتی، محافظت در برابر تهدیدات خارجی را فراهم کند.
• امنیت شبکه: یک روتر می‌تواند با پنهان کردن آدرس‌های IP دستگاه‌های شما از اینترنت عمومی، به ایمن کردن شبکه خانگی کمک کند.
• کنترل دسترسی: یک روتر می‌تواند به شما اجازه دهد کنترل‌های دسترسی شبکه را به دلخواه تنظیم کنید تا بتوانید دسترسی به اینترنت را برای دستگاه‌های خاص یا وبسایت‌های خاص محدود کنید.
• اتصال به یک VPN: روتر می‌تواند برای اتصال به یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) استفاده شود که امنیت و حریم خصوصی بیشتری را برای شبکه خانگی فراهم می‌کند.

انواع دستگاه روتر

روترهای مجزا از مودم، در دو نوع اصلی سیمی و بی‌سیم تولید می‌شوند.

• روترهای بی‌سیم (Wireless routers): یک روتر بی‌سیم از طریق کابل اترنت به مودم متصل شده و داده‌ها را با تبدیل کد باینری به امواج رادیویی منتقل می‌کند. سیگنال‌ها به صورت بی‌سیم با استفاده از آنتن پخش می‌شوند. روترهای بی‌سیم شبکه‌های محلی ایجاد نمی‌کنند اما در عوض، شبکه‌های WLAN ایجاد می‌کنند که چندین دستگاه بی‌سیم را به هم متصل می‌کند.
• روترهای سیمی (Wired routers): روتر سیمی با استفاده از اتصال اترنت به مودم متصل می‌شود. سپس از کابل‌های دیگر برای اتصال دستگاه‌های شبکه به یکدیگر و اتصال آنها به اینترنت استفاده می‌کند.

هر نوع روتر مزایا و معایب خود را دارد؛ برای مثال، راه‌اندازی و استفاده از روترهای بی‌سیم معمولاً آسان‌تر است اما روترهای سیمی می‌توانند اتصال امن‌تری ارائه دهند.

تفاوت مودم و روتر چیست؟

فرق اصلی بین مودم و روتر در این است که مودم، کاربران را به اینترنت متصل می‌کند اما روتر اتصال اینترنت را بین دستگاه‌های متصل توزیع می‌کند. برای اینکه در محل کار یا خانه بتوانیم از اینترنت پایدار با سرعت مناسب استفاده کنیم، به مودم در کنار روتر نیاز خواهیم داشت. به این منظور می‌توانید از یک مودم و روتر جداگانه استفاده کرده و یا مودم‌های دارای روتر را خریداری کنید.

نکته بعدی در مقایسه روتر و مودم، تفاوت آنها در اشتراک‌گذاری شبکه است؛ مودم از شبکه گسترده (WAN) استفاده می‌کند در حالیکه شبکه روتر به صورت لوکال یا محلی (LAN) می‌باشد. به عبارت دیگر تفاوت پورت LAN و WAN در مورد، مربوط به نوع اتصال آنها است که معمولاً در مودم‌های دارای روتر با هم دیده می‌شوند.

مودم‌ها با یک پورت به روتر متصل می‌شوند و معمولاً با برچسب “Wide Area Network” یا “WAN” مشخص شده است. دستگاه روتر به خودی خود کاربر را به اینترنت متصل نمی‌کند و فقط تسهیل‌دهنده آن می‌باشد.

تفاوت بعدی به آدرس IP این دو مربوط می‌شود؛ آدرس مودم دارای آدرس IP عمومی است اما روتر از آدرس IP خصوصی استفاده می‌کند. همچنین در طراحی این دستگاه‌ها دکمه‌هایی قرار داده شده که به کمک دکمه WIFI می‌تونانید اتصال بی‌سیم از مودم را غیر فعال نمایید. دکمه طراحی شده WPS بر روی مودم‌ها طبق نام خود (Wi-Fi Protected Setup) برای امنیت مودم‌ها طراحی شده است؛ به این صورت که هنگام استفاده از این دکمه و نزدیک کردن دستگاه مورد نظر به مودم مثل لپ تاپ، دستگاه خود به خود به مودم متصل می‌شود. با این حال باید هنگام استفاده از این فناوری دقت کنید که افراد متفرقه به اینترنت شما متصل نشوند.

روتر مجزا یا روتر داخلی؟

فضایی که برای استفاده از اینترنت در نظر گرفته شده، در انتخاب نوع روتر مهم است. برای استفاده از اینترنت در فضای شغلی یا مسکونی بزرگ، حتماً به یک روتر نیاز خواهید داشت. با این حال اگر به دنبال تنظیمات امنیتی خاصی برای اینترنت خود هستید بهتر است روتر و مودم جداگانه تهیه کرده و برای کارایی بهتر مودمف به نکات زیر توجه داشته باشید:

• اگر از فضای بزرگی استفاده می‌کنید باید روتر را در مرکز خانه یا شرکت قرار دهید. اما همه روترها و مودم‌ها باید تا حد امکان دارای موانع کمتری در اطرافشان وجود داشته باشد (مخصوصاً موارد فلزی).
• باید تا حد ممکن مودم و روتر را در میز، کمد و یا پشت کامپیوتر قرار ندهیم.
• بسیاری از روترها به‌روزرسانی‌های خود را به‌طور خودکار نصب می‌کنند، اما برخی دیگر از این قابلیت برخوردار نیستند؛ به همین دلیل باید نسبت به آپدیت دستی آن اقدام کرد.
• در صورت تعداد بالای دستگاه‌های متصل در شبکه، خرید روتر مجزا توصیه می‌شود.
• بسته به نوع اتصال شما (فیبر نوری یا DSL) و سرعت شبکه، می‌توانید مودم و روتر مجزا، مودم با روتر داخلی و یا فقط یک مودم ساده تهیه کنید.

به‌طور کلی مودم دارای روتر داخلی می‌تواند مزایای زیادی را در اختیار شما قرار دهد اما اگر آزادی عمل بیشتری برای تنظیم شبکه خانگی نیاز دارید خرید مودم کابلی و روتر جداگانه بهتر است.

مودم مستقل

راه اندازی مودم مستقل و استفاده از ان ساده است. به‌طور معمول، برای اتصال به مودم و دریافت اینترنت، به کابل اترنت نیاز دارید. از طرف دیگر، این تنظیمات ساده، محدودیت دارد، زیرا ممکن است نخواهید با کابل اترنت سروکار داشته باشید و فقط می‌توانید یک دستگاه را به تک‌پورت اترنت مودم متصل کنید.

مودم و روتر جدا

اگر مودم و روتر جداگانه‌ای را انتخاب کنید، اتصال امن‌تری نسبت به مودم مستقل خواهید داشت. با این دو دستگاه در کنار هم می‌توانید دستگاه‌های مختلفی را به یکدیگر متصل کنید. همچنین اگر روتر از نوع بی‌سیم است، می‌توانید این کار را بدون کابل انجام دهید. در نظر داشته باشید خرید مودم و روتر جدا به هزینه بیشتری نیاز دارد و راه‌اندازی و استفاده از آنها نیز دشوارتر خواهد بود.

مودم با روتر داخلی (مودم روتر)

مودم‌های دارای روتر، فضای کمتری را نسبت به یک مودم و روتر جداگانه اشغال می‌کنند و می‌توانند راحتی بیشتر در استفاده را با هزینه کمتری ارائه دهند؛ زیرا فقط باید یک دستگاه را پیکربندی کنید. علاوه‌بر این می‌توانید چندین دستگاه را به‌صورت بی‌سیم به هم متصل کنید.

سایر اصطلاحات مرتبط با مودم و روتر

هنگام انتخاب بین راه اندازی مودم و روتر جداگانه، یا نصب یک روتر مودم کابلی ترکیبی، باید به شبکه مورد استفاده توجه کنید. یک روتر مودم کابلی ترکیبی می‌تواند به خوبی نیازهایتان را برطرف کند؛ با این حال، مودم کابلی و روتر جداگانه برای تقویت دسترسی به شبکه و تنظیمات بیشتر مناسب‌تر است. در کنار این دو دستگاه، اصطلاحات دیگری نیز استفاده می‌شوند که ممکن است مخاطب را سردرگم کنند. در ادامه، به‌طور مختصر این اصطلاحات را تعریف و با هم مقایسه می‌کنیم.

• مودم (Modem): یک مودم شما را به اینترنت متصل می‌کند.
• روتر (Router): یک روتر دستگاه‌های شما را به مودم متصل می‌کند.
• اکسس‌پوینت (Access Point): یک نقطه دسترسی اتصال بی‌سیم را به شبکه اضافه می‌کند.
• سوئیچ (Switch): یک سوئیچ، کامپیوترهای اضافی را به روتر متصل می‌کند.
• هاب (Hub): هاب بدون پردازش و بازتولید سیگنال، فقط اتصال‌های سیمی یا بی‌سیم مختلف را به هم وصل می‌کند.
• گیت‌وی یا دروازه (Gateway): تنظیم ترافیک بین دو یا چند شبکه غیر مشابه را انجام می‌دهد.
• اترنت (Ethernet): روشی برای برقراری ارتباط بین دستگاه‌هایی است که نزدیک به یکدیگر هستند و یک شبکه LAN یا شبکه محلی می‌باشد.
• اینترنت (Internet): یک اتصال جهانی از دستگاه‌های مختلف است که می‌توانید به آنها دسترسی داشته باشید و از نوع WAN یا شبکه دسترسی گسترده است.

با توجه به شباهت‌های کلی بین روتر، هاب و سوئیچ، در جدول زیر تفاوت‌های این سه دستگاه مختلف را با هم مقایسه کرده ایم.

منابع: fs.com | verizon.com | pcmag.com