اگر ویندوزتان را به یک نسخه بالاتر آپدیت و به اصطلاح آپگرید کرده باشید، و به هر دلیلی متوجه شوید که سیستم تان مشکل دارد یا اصلا از ویندوز 11 خوشتان نمی آید و می خواهید به ویندوز 10 برگردید! آیا امکان پذیر است یا نه؟ بله دانگرید ویندوز 11 به 10 امکان پذیر است.

البته باید بدانید که مایکروسافت یک محدودیت 10 روزه برای بازگشت به ویندوز 10 پس از نصب ویندوز 11 گذاشته است. یعنی چی؟ یعنی شما تا 10 روز امکان بازگشت به نسخه قبلی ویندوز خودتان را دارید.

در انگلیسی اصطلاحی که برای بازگشت به نسخه قبلی ویندوز استفاده می شود، رول بک (Roll back) یا دانگرید (Downgrade) است اما اگر خودمانی بگوییم در فارسی، ما اصطلاح غلط کردم را به کار می بریم. می خواهید بدانید دکمه غلط کردم ویندوز کجاست؟

در این مطلب از لیپک، به مخاطبان عزیز این سایت نشان می دهیم که چگونه ویندوز 11 رایانه خود را به طور کامل به ویندوز 10 برگردانند. یعنی بروزرسانی ویندوز کامپیوتر خودتان را به سیستم عامل ویندوز 10 خود برگشت دهید. توجه داشته باشید که ویندوز 10 تا 14 اکتبر 2025 توسط مایکروسافت پشتیبانی می شود.

لطفاً به خاطر داشته باشید که اگر یک نسخه پشتیبان در یک درایو رسانه خارجی یا نوعی دی وی دی پشتیبان گیری شده از سیستم خود داشته باشید، فقط 10 روز بعد از ارتقای ویندوز سیستم تان به ویندوز 11، فرصت دارید تا آن را به ویندوز قبلی بازگردانید. پس اگر از بازه زمانی 10 روزه فراتر رفته اید، به نوعی گیر کرده اید و باید به دنبال روش بازیابی دیگر باشید.

در این مطلب به شما نشان خواهیم داد که بعد از پایان مدت زمان 10 روزه، چگونه می توانید دانگرید ویندوزتان را انجام دهید. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: تفاوت ویندوز 11 و 10

ویندوز 11 چیست؟ دانگرید کردن یا بازگشت به ویندوز قبلی چگونه انجام می شود؟

ویندوز 11 سیستم عامل مدرن مایکروسافت است که در 5 اکتبر 2021 منتشر شد. اگر سیستم در حال اجرای ویندوز 10 شما حداقل شرایط سخت افزاری ویندوز 11 را برآورده می کند، به روز رسانی ویندوز 11 را می توانید روی سیستم تان اجرا کنید.

مایکروسافت ویندوز 11 را منتشر کرده و در حالی که استقبال عمومی از آن بسیار بهتر از مثلاً ویندوز ویستا است، برخی تغییرات طراحی بحث برانگیز بوده است. تغییرات طراحی به کنار! آخرین نسخه ویندوز ممکن است بر روی هر دستگاهی به خوبی اجرا نشود و برخی از کاربران از ارتقا، پشیمان شوند. خبر خوب این است که ویندوز 11 دائمی نیست و در صورت لزوم، امکان دانگرید مجدد از ویندوز 11 به ویندوز 10 وجود دارد.

بسیاری از افراد ویندوز 11 را دوست دارند، اما اگر شما جزو آنها نیستید و بعد از نصب ویندوز 11 متوجه شدید که با این سیستم عامل راحت نیستید، نگران نباشید چون می توانید به ویندوز 10 برگردید.

الزامات برای انتقال ویندوز 11 به ویندوز 10

دانگرید ویندوز 11 به ویندوز 10 منوط به انجام برخی از الزامات است که عبارتند از:

• اگر در 10 روز گذشته رایانه شخصی خود را از ویندوز 10 به ویندوز 11 ارتقا داده اید، یک گزینه ساده برای بازگرداندن به نسخه قدیمی سیستم عامل دارید. مایکروسافت یک گزینه بازیابی در ویندوز 11 اضافه کرده است که به کاربران امکان می دهد دستگاه های به روزرسانی شده اخیر را به ویندوز 10 بازگردانند. اما این ویژگی پس از گذشت 10 روز اول غیرقابل استفاده می‌شود.
• شما فقط می توانید در عرض 10 روز پس از ارتقا به ویندوز 10 دانگرید کنید. به عنوان مثال، اگر در 1 تیر 1400 سیستم خودتان را به ویندوز 11 ارتقا دهید، می توانید ظرف 10 روز آن را دانگرید کنید. یعنی اگر خواستید در 12 تیر آن را به ویندوز 10 بازگردانید، کار از کار گذشته و دیگر نمی توانید. ولی به کمک پاورشن می شود این 10 روز را به 60 روز افزایش داد!
• فایل های نسخه قبلی ویندوز، معمولاً پوشهold و سایر فایل‌های مورد نیاز باید در سیستم شما وجود داشته باشد.

اگر شرایط بالا برآورده نشد، نمی توانید به ویندوز 10 برگردید. در این صورت، برای بازگشت به ویندوز 10 باید نصب تمیز انجام دهید.

آماده شدن برای حذف نصب بروزرسانی ویندوز 11

توجه داشته باشید که باید از فایل هایی که پس از ارتقاء به ویندوز 11 ایجاد کرده اید، نسخه پشتیبان تهیه کنید. زیرا ممکن است فرآیند دانگرید آنها را حذف کند. علاوه بر این، برنامه هایی که نصب کرده اید و تنظیماتی که پس از ارتقاء ویندوز 11 پیکربندی کرده اید، به ترتیب باید دوباره نصب و پیکربندی شوند. برای موفقیت‌آمیز بودن فرآیند تنزل، مطمئن شوید که سیستم تان روشن است. مثلاً اگر شارژ باتری آن کم است، اجازه دهید به منبع برق AC متصل شود.

سناریوی اول: دانگرید ویندوز 11 به ویندوز 10 در 10 روز اول نصب

نحوه دانگرید ویندوز 11 به 10، چطور این کار را انجام می دهید؟ اگر ویندوز رایانه خودتان را به ویندوز 11 ارتقا دادید و پس از ارتقاء به ویندوز 11، متوجه شدید که سیستم شما به درستی کار نمی کند، یا برخی از ویژگی های مهم مورد نیاز شما مطابق انتظار کار نمی کنند، و عیب یابی هم به شما کمکی نکرد، ممکن است بخواهید به ویندوز 10 بازگردید. این آموزش به شما دوستان نشان می دهد که چگونه می توانید آن را دانگرید کنید.

اگر واجد شرایط استفاده برای بازگشت به ویندوز قبلی هستید، کافی است کلید Windows + i را در رایانه شخصی ویندوز 11 فشار دهید تا تنظیمات باز شود. در پنجره تنظیمات، به پایین بروید و بازیابی (Recovery) را انتخاب کنید.

در بخش گزینه‌های بازیابی (Recovery options)، گزینه دوم با عنوان بازگشت به عقب (Go back) است. اگر رنگ گزینه برگشت به عقب خاکستری شد، برای برگرداندن دستگاه با استفاده از این روش خیلی دیر شده است. با این حال اگر دکمه، قابل انتخاب است، روی گزینه «بازگشت» کلیک کنید تا رایانه شما به ویندوز 10 برگردد.

توضیحات مفصل درباره نحوه دانگرید ویندوز 11 به 10

1- برنامه Settings را در ویندوز 11 خود باز کنید، به System > Recovery بروید. در قسمت گزینه های بازیابی (Recovery options)، روی بازگشت به عقب (Go back) کلیک کنید.

2- اکنون صفحه بازگشت به ویندوز 10 (Go back to Windows 10) باید ظاهر شود. در قسمت چرا می خواهید دانگرید کنید (Why are you going back)، یک دلیل را انتخاب کنید و روی Next کلیک کنید.

توجه: اگر این پنجره برای شما باز نشد، یعنی شما بیش از 10 روز است که ویندوز 11 را نصب کرده اید، باید از روش دیگر زیر برای بازگشت به ویندوز قبلی تان استفاده کنید.

3- در صفحه بعدی، گزینه بررسی برای به روز رسانی (Check for updates) را انتخاب کنید. اگر کار نکرد، روی No thanks کلیک کنید.

4- در قسمت چه چیزی میخواهید بدانید (What you need to know)، بعد از خواندن و مرور کامل اطلاعات ارائه شده، روی Next کلیک کنید.

5- در صفحه بعدی باز شده، مطمئن شوید که رمز عبور ویندوز 10 را به خاطر دارید تا قفل نشوید. برای ادامه روی Next کلیک کنید.

6- در نهایت بر روی گزینه به ویندوز 10 برگردید (Go back to Windows 10) کلیک کنید.

7- اکنون سیستم شما ری استارت خواهد شد.

8- پس از ری استارت، تلاش برای بازیابی نصب را مشاهده خواهید کرد.

9- در عرض چند لحظه، بازیابی نسخه قبلی ویندوز خود را مشاهده خواهید کرد. این کار بسته به بازیابی سیستم و داده های شما زمان می برد.

10- پس از این کار، سیستم شما ری استارت می شود و این بار صفحه بوت ویندوز 10 را مشاهده خواهید کرد.

11- سپس در چند لحظه بعدی، باید بتوانید به ویندوز 10 خود وارد شوید.

12- پس از لاگین، می توانید نسخه ویندوز 10 را ببینید.

با این کار، فرآیند دانگرید ویندوز 11 به ویندوز 10 تکمیل می شود.

سناریوی دوم: دانگرید ویندوز 11 به ویندوز 10 بعد از 10 روز

اگر دوره 10 روزه دانگرید گذشته است، باید از این روش استفاده کنید که کمی کار بیشتری می برد. توجه داشته باشید که با نصب یک نسخه جدید از ویندوز 10، باید رایانه شخصی را از ابتدا پشتیبان گیری کنید که این پشتیبان گیری شامل نصب همه اپ های خودتان هم می شود. همچنین باید کلید لایسنس ویندوز خود را یادداشت کنید، چون بعداً برای فعال سازی ویندوز 10 به آن نیاز خواهید داشت.  دو روش برای این کار وجود دارد:

روش اول: اقدام از طریق وبسایت دانلود ویندوز 10

با فرض اینکه می خواهید ادامه دهید، باید به وبسایت دانلود ویندوز 10 (Download Windows 10) بروید و ابزار فهرست شده در  ایجاد رسانه نصب ویندوز 10 (Create Windows 10 installation media) را دانلود کنید.

بر روی فایل دانلود شده دوبار کلیک کنید تا ابزار نصب اجرا شود. سپس از قسمت چه کار می خواهید بکنید؟ (What you want to do?) اکنون این رایانه شخصی را ارتقا دهید (Upgrade this PC now) را انتخاب کنید. مدتی طول می کشد تا این ابزار، کامپیوتر را برای ارتقا به ویندوز 10 آماده کند، اما در نهایت از شما پرسیده می شود که چه فایل هایی را می خواهید نگه دارید (what files you want to keep).

گزینه Nothing را انتخاب کنید تا همه فایل های موجود در رایانه را حذف کنید. به همین دلیل باید مطمئن شوید که از فایل هایی که می خواهید نگه دارید، قبل از بازگشت به نسخه قدیمی تر سیستم عامل، در یک درایو محلی یا در یک حساب ابری پشتیبان گیری کرده باشید. مایکروسافت یک سند پشتیبانی (support document) دارد که ابزارهای پشتیبان خود را برای ویندوز 10 و 11 پوشش می دهد.

هنگامی که از شما خواسته شد، روی دکمه Finish کلیک کنید تا پس از آن، رایانه شخصی ریبوت یا مجددا راه اندازی شود. وقتی دوباره روشن شد، اعلان‌های نصب ویندوز 10 ظاهر می‌شوند که به شما امکان می‌دهد با یک نسخه جدید از سیستم عامل قدیمی، نصب و راه‌اندازی دستگاه را به پایان برسانید.

روش دوم: پاک کردن ویندوز 11 و نصب ویندوز 10

برای ایجاد یک درایو USB قابل بوت یا DVD با ویندوز 10، به یک درایو USB با حداقل 8 گیگابایت فضا یا یک DVD خالی نیاز دارید. به صفحه دانلود ویندوز 10 مایکروسافت بروید، سپس ابزار رسانه نصب ویندوز 10 را دانلود کرده و آن را نصب کنید. ابزار شما را از طریق مراحل راهنمایی می کند.

هنگامی که درایو USB یا DVD آماده شد و نسخه های پشتیبان و اطلاعات کلید مجوز را برداشتید، ویندوز را مجدداً راه اندازی کنید. اگر نصب کننده به طور خودکار استارت نمی کند، به محض مشاهده صفحه بوت اولیه (initial boot screen)، باید دوباره ریبوت کنید یا راه اندازی مجدد نمایید و با زدن کلیدی روی صفحه کلید خود (به عنوان مثال F12) وارد منوی بوت شوید. برخی از رایانه های شخصی این اطلاعات را در صفحه راه اندازی یا همان صفحه بوت فهرست می کنند، اما اگر کامپیوتر شما اینطور نیست، می توانید کلید صحیح را به صورت آنلاین جستجو کنید.

در منوی بوت، درایو USB خود را انتخاب کنید. این درایو باید نصب کننده ویندوز 10 را لود نماید یا به اصطلاح خودمان بارگیری کند. مراحل را دنبال کنید که یکی از مراحل شامل وارد کردن کلید محصول خودتان است. پس از اتمام کار نصب کننده، باید یک نسخه جدید از ویندوز 10، کاملاً فعال و آماده کار داشته باشید و مراحل نصب ویندوز 10 را دوباره انجام دهید. اگر نمی توانید تصویر بازیابی را پیدا کنید، باید ویندوز 10 را به صورت دستی دانلود و نصب کنید.

ایجاد رسانه نصب قابل بوت

برای ایجاد رسانه نصب قابل بوت، به یک درایو فلش USB با حداقل ظرفیت 8 گیگابایت نیاز دارید. ابزار ایجاد رسانه مایکروسافت، درایو را پاک و فرمت می کند، بنابراین مطمئن شوید که درایوتان حاوی هیچ فایل مهمی نباشد. برای این کار:

• درایو فلش USB را در رایانه شخصی ویندوز 11 خود قرار دهید و سایر دستگاه های USB غیرضروری را جدا کنید. سپس به https://aka.ms/downloadwindows10 بروید.
• در زیر عنوان «ایجاد رسانه نصب ویندوز 10»، روی Download Tool Now کلیک کنید.
• Media Creation Tool Installer را اجرا کنید و برای ایجاد رسانه نصب قابل بوت ویندوز 10 با استفاده از درایو فلش USB خود، دستورات را دنبال کنید. درایو را به رایانه شخصی ویندوز 11 خود متصل کنید.
• به Settings > System > Recovery بروید و در زیر عنوان Advanced Startup، روی Restart Now کلیک کنید.
• در منوی بازیابی ویندوز 11، Use A Device را انتخاب کنید و درایو USB خود را انتخاب کنید. هنگامی که اعلان بوت شدن از درایو USB را مشاهده کردید، برای شروع نصب ویندوز، روی دکمه فاصله ضربه بزنید.
• دستورات را برای نصب ویندوز 10 دنبال کنید. وقتی به مرحله ای رسیدید که از شما خواسته می شود کلید محصول را وارد کنید، روی I Don’t Have A Product Key کلیک کنید و سپس مطمئن شوید که نسخه (صفحه اصلی یا حرفه‌ای) مورد نظر خود را انتخاب کنید.
• هنگامی که نصب کامل شد، باید در ویندوز 10 بوت شود و سیستم عامل باید به طور خودکار فعال شود. باید آخرین به روز رسانی ها را نصب کنید و ممکن است لازم باشد برخی از درایورها را از وب سایت سازنده رایانه دانلود کنید. پس از بازیابی فایل های داده خود و نصب مجدد هر برنامه، می توانید به کار خود بازگردید.

برخی از سوالات متداول کاربران

1- من سعی می کنم از ویندوز 11 به 10 دانگرید کنم، اما بیشتر از 10 روز  از زمان نصب ویندوز 11 می گذرد، بنابراین گزینه ای برای رفتن به تنظیمات > سیستم > بازیابی > بازگشت به عقب را ندارم. برای تلاش برای دور زدن این موضوع، ابتدا یک نسخه پشتیبان از تصویر سیستم بر روی هارد اکسترنال خود تهیه کردم و ابزار ایجاد رسانه را دانلود کردم، اما به من اجازه نمی دهد روی Keep personal files کلیک کنم یا حتی فایل ها و برنامه های شخصی را نگه دارم. بنابراین سوال من این است که آیا راهی برای دور زدن این موضوع وجود دارد؟

در طول 10 روز، می توانید یک دانگرید انجام دهید و داده ها، فایل ها، برنامه ها و غیره خود را نگه دارید و به ویندوز 10 برگردید. با این حال پس از 10 روز که گزینه غیرفعال است، نمی توانید فایل های خود را نگه دارید و دانگرید ویندوز 11 به 10 را انجام دهید.

تنها گزینه ای که دارید این است که یک نصب تمیز انجام دهید که برنامه های شما را حذف می کند. با این حال، وقتی یک نصب تمیز انجام می دهید، داده های شما در پوشه‌ای به نام Windows.old قرار داده می شود. بعد از نصب ویندوز 10 می توانید از پوشه Windows.old در همان درایوی که ویندوز نصب شده، به صورت دستی بازدید کرده و آنها را کپی و پست نمایید. با این حال، شما باید برنامه و اپ های خود را دوباره نصب کنید.

2- من ابتدا یک لپ تاپ خریدم که ویندوز 10 داشت و من آن را به صورت حرفه ای و با استفاده از کلید محصول، به ویندوز 11 ارتقا دادم. 3 ماه است که از ویندوز 11 استفاده می کنم و آنقدرها از آن خوشم نمی آید، بنابراین آن را به ویندوز 10 پرو دانگرید کردم، بعد از اتمام نصب، اطلاعات من پاک شد و آفیس من از بین رفت، نمی دانم راه حلی برای این موضوع دارید یا خیر؟! لطفا راهنمایی کنید.

هنگامی که ویندوز از ویندوز 10 به ویندوز 11 ارتقا می یابد، یک Windows.old ایجاد می شود. Windows.old اجازه بازگشت از ویندوز 11 به ویندوز 10 را می دهد. اما Windows.old به طور پیش فرض پس از ده روز حذف می شود.

اگر می خواهید ویندوز 11 را بیش از ده روز تست کنید، دوره پیش فرض را می توان به شصت روز تغییر داد. در طول شصت روز Windows.old وجود خواهد داشت و بازگشت به ویندوز 10 را فعال می کند.

اگر کاربر کامپیوتر از ویندوز 11 راضی بود و تصمیم گرفت دیگر برنگردد، که هیچ! ولی اگر کاربر خواست از ویندوز 11 به 10 دانگرید کند، این امکان پس از 60 روز برایش فراهم باشد. هنگامی که Windows.old  دیگر در دسترس نیست، همچنان می توانید با نصب تمیز از ویندوز 11 به ویندوز 10 بازگردید زیرا داده های مجوز در سرورهای مایکروسافت هستند. فایل های مهم باید به صورت دستی در درایو دیسک دیگری یا فضای ابری پشتیبان گیری شوند و درایورها و برنامه ها باید دوباره نصب شوند.