دنیای کودکان، پر از عجایب و شگفتی است. این شگفتی و خلاقیت زمانی به اوج خود میرسد که کودک شما با افکاری که دارد به کشف آن بپردازد. نفوذ تکنولوژی به دنیای کودکان خردسال موجب میشود، خلق رویاها و تخیل او به تعویق بیاوفتد. چه خوب است خانوادهها با در نظر گرفتن عوارض استفاده از موبایل و تبلت آشنا شوند تا فرزندان خود را زودتر از زمان ممکن به تکنولوژی وابسته نکنند.
برای مشاهده قیمت تبلت کلیک کنید
اگرچه تاثیرات این عوامل به گزینههای مختلفی مربوط میشود از جمله سن کودک، میزان استفاده، محتوا و نحوه استفاده او. موارد زیر خلاصهای از عوارض مربوطه است:
عوارض استفاده از موبایل و تبلت | توضیحات |
کاهش تعامل اجتماعی | وقتی کودکان بیش از حد وقت خود را با موبایل سپری میکنند، ممکن است تعاملات اجتماعی آنها کاهش پیدا کند و نقص در توانایی برقراری ارتباط با دیگران ایجاد شود. |
اختلال در توجه | استفاده مداوم از موبایل و گوشیهای هوشمند میتواند به تنبلی ذهنی منجر شود و توجه کودکان را به کتابها و فعالیتهای تحصیلی کاهش دهد. |
افزایش استرس و اضطراب | تماشای محتواهای نامناسب یا بازیهای خشن در موبایل ممکن است به کودکان اضطراب و استرس بیشتری دهد. |
خطر اعتیاد به تکنولوژی | کودکان ممکن است به موبایل و بازیهای موبایلی اعتیاد پیدا کنند و این اعتیاد میتواند تأثیرات منفی بر روی تواناییهای تحصیلی و اجتماعی آنها داشته باشد. |
خطرات امنیتی | کودکان ممکن است بهطور ناخودآگاه به اطلاعات شخصی و حساس دسترسی داشته باشند یا در اینترنت به محتواهای نامناسب دسترسی داشته باشند. |
کمبود فعالیت بدنی | استفاده طولانی مدت از موبایل میتواند کودکان را از فعالیتهای بدنی مختلف باز دارد و منجر به افزایش وزن و نقص حرکتی شود. |
فهرست مطالب
استفاده از موبایل برای کودکان موجب بروز چه مشکلاتی میشود؟
ما میدانیم که استفاده از موبایل برای ارتباطات و انجام کارهای روزمره بسیار رایج است، اما میتواند مشکلات مختلفی را نیز به همراه داشته باشد. این مشکلات برای کودکان بیش از تصور همه ماست. بهتر از به جای سرگرم کردن فرزند خود با تکنولوژی در پی ایجاد ارتباطات سالم او با دیگران باشید. ارتباطات همچنین همبستگی فردی و اجتماعی ما انسانها از دوران کودکی شروع میشود. چه بهتر که با روش صحیح این ارتباط را شکل دهیم.
باید توجه داشت که استفاده از موبایل در میزان مناسب و با توجه به ایجاد محدودیت والدین میتواند به جای ضرر برای شکلگیری ذهن کودک شما مفید نیز باشد. ایجاد تعادل بین استفاده از موبایل و فعالیتهای دیگر میتواند از بروز این مشکلات پیشگیری کند.
از جمله عوارض مهم استفاده مکرر فرزندان شما از موبایل به شرح زیر است:
1.اعتیاد و وابستگی کودکان به موبایل

اعتیاد و وابستگی کودکان به موبایل یک مشکل رایج در جوامع امروزیست و ممکن است تأثیرات منفی بر روی رشد و توسعه آنها داشته باشد. استفاده بیش از حد آنها از بازیها همچنین توانایی برقراری ارتباطی که از طریق موبایل با دوستان خود ایجاد میکنند، تاثیر زیادی بر روی اعتیاد کودک شما دارد.
بیشتر بخوانید: بهترین تبلت تا 5 میلیون
وجود اپلیکیشنهای جذاب بچهها را به تبلت و موبایل وابسته میکند، والدین برای رها شدن کودک خود از این مسئله باید راهحلهای زیر را به کار بگیرند:
- ایجاد محدودیتهای زمانی: تعیین زمان مشخصی برای استفاده از موبایل و تعیین محدودیتهای زمانی برای بازیها و استفاده از اپلیکیشنها به کودک کمک میکند تا از مصرف بیش از حد جلوگیری شود.
- تربیت آگاه: به کودکان خود آموزش دهید که چگونه از موبایل به درستی استفاده کنند و از مصرف بیش از حد آن پرهیز کنند.
- ایجاد فرصتهای جسمانی و اجتماعی: فرصتهایی برای فعالیتهای خارج از خانه و ارتباط اجتماعی با دوستان و خانواده کودکان را ایجاد کنید.
2.افزایش وزن و چاقی کودک
از جمله مضرات استفاده کودک از موبایل، افزایش وزن وی است. اگر کودک شما به موبایل وابسته شود، هرگز میل به ترک آن نشان نمیدهد. ترک نکردن موبایل و تبلت فرزند شما را بیتحرک و تنبل میکند؛ بهطوریکه او از بازی و سرگرمیهای پرتحرک دوری کرده و کم کم این بیتحرکی برروی وزناش تاثیر میگذارد.
شما باید برای استفاده کودک خود محدودیت زمانی تعیین کنید. برای تشویق به او اجازه بازی با موبایل را دهید نه برای سرگرمی! برای مثال پس از مطالعه کتاب یا کمک کردن به شما در فعالیتهای خانه اجازه استفاده از موبایل را به او دهید. کودک شما برای ایجاد روابط اجتماعی و شکلگیری مناسب تواناییهایش نیازمند بازیهای اجتماعی و فیزیکی است.

3.کاهش خلاقیت کودک
فرزند شما در سنین پایین، ذهن و دنیای خود را بامعنا خلق میکند. این رویاهای کودکانه و جذاب آینده وی را میسازد، آیندهای سالم و پر از جذابیتهای که ما بزرگسالان از آن بیخبریم!
اگه این کودک به جای بازیهای سهبعدی در دینای امروزی تمام وقت خود را در تکنولوژی صرف کند، این جهان کودکانه پر از نقص و ایراد خواهد شد. والدین باید برای خلاقیت کودک خود الهام ساز او شوند. برای اینکه فرزند شما به درستی از تمام جوانب اطراف خود استفاده کند، به وی کمک کنید. از جمله کمکهای مثبت شما میتواند ایجاد محدودیتهای درست در پی استفاده از موبایل و تبلت باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین گوشی های زیر 5 میلیون
هرگز با دعوا و تهدید به تنبیههای بدنی کودک خود را محدود نکنید، بلکه باید با روش صحیح او را به سمت فعالیتهای مثبت ببرید. به جای محدود کردن کامل وی به او بفهمانید، نباید به صورت دائم با موبایل سرگرم شود. تمام دنیای اطرافش را سرگرم کننده بسازید تا خود به خود به سمت سرگرمیهای واقعی کشیده شود.
فعالیتهای جسمانی به رشد خلاقیت کودک کمک زیادی میکند؛ بازی با گل، ساخت خانه و پازل همینطور خواندن کتاب و دیدن تصاویر و….. در ایجاد خلاقیت تاثیرگذارند. برای کودک خود یک تایم مشخصی را قرار داده تا وی با شما به ایجاد سرگرمی بپردازد، خب چگونه!؟
برای مثال، یک روز را بدون تلفن همراه سپری کنید، هم شما هم کودک! با هم نقاشی بکشید، آشپزی کنید، اموری مثل جمع کردن اسباببازی یا پیکنیک رفتن را حتما انجام دهید. سرگرمیهای که با انجام امور منزل نیز همراه هستند، در شکلگیری خلاقیت بچهها کمک شایانی میکنند.
از بچهها بخواهید، تخیل کنند، از آنها سوالاتی راجب آینده و خواستههایشان بپرسید. از کودک خود همیشه بخواهید راجب زندگی خود صحبتهای زیادی کند. این امر به شما اجازه شناخت فرزندتان را میدهد. بگذارید، او خودش بازی که دوست دارد را انتخاب کند، ولی پیش از آن یک لیست برای او تهیه کنید. این امر موجب میشود در قالب خواسته شما سرگرمی خود را انتخاب کند.

4.آسیب های چشمی که موبایل برای کودکان دارد؟
بهطور عادی تلفن هوشمند آسیب جدی برای چشمها ندارد اما استفاده مکرر و نامحدود در طی زمان طولانی قطعا به چشمها آسیب میزند. همچنین، مهم است که والدین بهطور مثبت و تربیتی با کودکان در مورد استفاده مسئولانه از موبایل صحبت کنند تا آنها از ابتدا به الگوهای بهداشت چشمی صحیح آشنا شوند.
اگر فرزند شما به صورت نامحدود از موبایل استفاده کند پس از گذشت مدتی چشمها دچار خستگی خواهند شد، که این امر خود موجب اشک چشم میشود. صفحه نمایشهای موبایل نور آبی انتشار میدهند که ممکن است باعث اختلال در الگوی خواب کودکان شود. همچنین موجب آسیبرساندن به چشمها نیز میشود. برای مقابله با این مشکل، برخی از موبایلها قابلیت حالت شبانه را دارا هستند که نور آبی را کاهش میدهند.
موارد مهم در جلوگیری از آسیبهای چشمی موبایل:
موارد مهم در پیشگیری | توضیحات |
محدودیت زمان | توصیه میکنیم، کودک زیر 18 سال شما حداکثر یک ساعت از موبایل یا تبلت استفاده کند نه بیشتر! |
فیلتر کردن نور آبی یا حالت شب | این امر موجب میشود، گوشی با نور آبی خود به چشم فرزند شما آسیب جدی وارد نکند. این امر فقط میزان نور آبی را کاهش میدهد و به صورت کامل حذف نمیکند. |
نظارت کردن فرزند خود | بر روی استفاده کودک نظارت کنید. مدت استفاده را کنترل کرده و همینطور مطمعن شوید، فرزند شما بهطور درست از موبایل استفاده میکند. |
بررسی سلامت چشم کودک | یک دوره را مشخص کنید و کودک خود را در آن دوره نزد پزشک برده تا سلامت چشمهای او بررسی شود. |
استراحت | از کودک خود بخواهید هر بیست دقیقه یکبار از تلفن خارج شود تا به چشمهای خود استراحت دهد. |
استفاده از نمایشگرهای مناسب و بزرگ | این امر در خواندن و تماشای تصاویر کمک زیادی میکند. اگر کودک به سختی و باتلاش زیاد بخواهد صفحه را ببیند، چشمهایش آسیب میبیند. |
راهحلهای مناسب برای پیشگیری از مضرات موبایل برای کودکان

- والدین باید به کودکان خود در مورد بحرانهای امنیتی آموزش دهند، مثلاً خطرهای پیامهای ناشناس و پیامهای تبلیغاتی.
- اطمینان حاصل کنید که محتوایی که کودکان شاهد آن هستند، مناسب سن آنهاست. استفاده از دستگاهها و نصب نرمافزارهای کنترل والدین میتواند به شما کمک کند.
- اشتیاق کودکان به تعامل با دیگران و فعالیتهای اجتماعی میتواند از مصرف زیاد موبایل جلوگیری کند. تشویق کودکان به بازی با دوستان، شرکت در فعالیتهای گروهی، ورزش و سایر فعالیتهای اجتماعی میتواند مفید باشد.
- به عنوان یک والد، الگوی مثبتی برای کودکانتان باشید. اگر خودتان از موبایل به شیوه معقولی استفاده میکنید، احتمالاً کودکانتان نیز این رفتار را یاد میگیرند.
- نظارت مداوم بر استفاده کودکان از موبایل مهم است. این نظارت باید در حالتی باشد که جلب توجه نکند.
- مطالعات نشان دادهاند که استفاده از موبایل در شب قبل از خواب میتواند موجب خواب نامناسب کودکان شود پس پیش از خواب به کودک خود اجازه بازی ندهید.
نرخ استفاده کودکان از موبایل طی سالهای اخیر چگونه است؟
این استفاده با توجه به منطقه جغرافیایی، سن کودکان، فرهنگ جامعه، و تغییرات تکنولوژی مختلف بستگی دارد. اما در کل، میتوانید با استفاده از مطالعات و اطلاعات آماری مشاهده کرد که میزان استفاده بچهها در جهان طی سالهای اخیر افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید: بهترین گوشی های ارزان سامسونگ
سال | میزان استفاده کودکان زیر 10 سال | میزان استفاده کودکان 10 تا 18 سال |
2018 | 30 درصد | 70 درصد |
2019 | 35 درصد | 75 درصد |
2020 | 40 درصد | 80 درصد |
2021 | 45 درصد | 85 درصد |
2022 | 50 درصد | 90 درصد |
جمع بندی
بهطور کلی استفاده از موبایل و هر وسیلهای که مربوط به دنیای تکنولوژی میشود، باید مدیریت شود. مدیریت این موضوع موجب میشود که این امر نه تنها مضر نبوده بلکه مفید نیز باشد.
نکات مثبت استفاده کودک از موبایل
- آموزش: برخی از برنامهها برای رشد و ایجاد خلاقیت کودک مناسباند، همچنین موجب رشد ذهن او میشوند.
- سرگرمی: موبایل و تبلت میتواند وسیله خوبی در جهت سرگرمی کودک شما باشد.
- گسترش مهارت: برخی از بازیها برای آموزش مناسب هستند، همین بازیهای آموزشی در جهت توسعه فردی و اجتماعی کودک به شما کمک میکنند.
نکات منفی استفاده کودک از موبایل
- وابستگی: اگر کودک به صورت مکرر با تبلت و موبایل بازی کند، پس از مدتی به آن اعتیاد پیدا میکند. این اعتیاد موجب مشکلات زیادی میشود.
- تعامل اجتماعی: استفاده بیش از حد از موبایل ممکن است باعث کاهش تعامل کودک با دیگران در محیط واقعی شود.
- افزایش خطرات امنیتی: کودکان ممکن است بهطور تصادفی به محتوای نامناسب یا خطرناک در اینترنت دسترسی پیدا کنند.
- کاهش فعالیتهای بدنی: استفاده طولانی مدت از موبایل ممکن است باعث کاهش فعالیتهای بدنی کودک شود، که میتواند به مشکلات سلامتی مانند چاقی منجر شود.
سوالات متداول
حداقل نیم ساعت و حداکثر یک ساعت برای کودکان زیر ده سال بهترین زمان استفاده است.
بهترین محتوا برای کودک شما، بازیهای آموزشی و سالم همچنین مشاهده انیمیشنهاست. انیمیشنهایی که به رشد خلاقیت کمک میکنند.
قطعا این کار را انجام دهید. پیش از هر استفادهای به کودک خود در رابطه با تمام مضرات و خطراتی که ممکن است تهدیدش کند صحبت کنید.